Cây Bơ

Công dụng Cây Bơ

Bơ là một trong những loại cây ăn quả có giá trị dinh dưỡng cao nhất, giàu năng lượng (trung bình 245 calo/100g thịt trái), hàm lượng chất béo cao (26,4g/100g), chứa nhiều vitamin A (0,17mg), vitamin B, vitamin E và nhiều chất bổ dưỡng khác có lợi cho sức khỏe con người.Vitamin E trong bơ có tác dụng bảo vệ các axit chống lại sự oxy hóa, nhờ đó làm chậm quá trình lão hóa của tế bào, giúp làn da tươi sáng và căng hơn. Dầu trái bơ còn được dùng làm xà phòng hảo hạn hay các loại mỹ phẩm cao cấp.

Đặc điểm cơ bản Cây Bơ

Bơ là cây thân gỗ, có thể cao từ 10 – 15 m.
Thân cây Bơ là chiều cao từ cổ rễ đến điểm phân cành đầu tiên.

Có 2 loại thân: thân phát triển từ hạt và thân phát triển từ chồi ghép.

Thân phát triển từ hạt: Theo hướng thẳng đứng và khi thân phát triển trung bình được từ 1m đến 1.5m sẽ tự phân cành, chiều cao điểm phân cành có thể cao hay thấp hơn tùy thuộc vào sinh trưởng ban đầu của cây và mức độ bóng che.

Thân phát triển từ cành ghép: là phần phát triển từ mầm của chồi ghép được nối liền với phần thân phát triển từ gốc ghép.

* Cành Bơ: Cây bơ có 2 loại cành là cành quả và cành vượt.
– Cành quả: thường năm ngang, cho hoa tập trung ở đoạn cuối của cành.

– Cành vượt: phát triển rất mạnh trên cây, thường mọc thẳng đứng, trên cành vượt không ra hoa nhưng có thể cho ra các cành con mọc theo hướng năm ngang và có khả năng ra hoa, kết quả.
Lá Bơ có nhiều hình dạng khác nhau : hình mũi mác, elip, hình bầu dục, hình trứng…, có chiều dài 10- 30 cm, có mùi hôi đặc trưng.
Lá Bơ lúc còn non thường có lông mịn, màu hơi đỏ hoặc màu đồng.

Lá Bơ trưởng thành có màu xanh đậm, mặt lá láng.
Cây Bơ ra rất nhiều hoa. Cây trưởng thành có trên 1 triệu hoa nhưng chỉ khoảng 1% là đậu thành quả.

Ở Việt Nam hoa ra tập trung nhất là vào đầu mùa khô nhưng thay đổi thất thường về thời tiết có thể làm cho Bơ ra hoa sớm hơn hoặc muộn hơn. Có một số giống ra hoa quanh năm gọi là Bơ tứ thì, có giống ra hoa trái vụ.

Hoa Bơ có màu xanh nhạt, hoặc xanh vàng, thường phát sinh thành chùm ở đoạn cuối cành quả.
Khi hoa nở, hoa có đường kính 12-14mm. Hoa có 12 nhị, nhưng chỉ có 9 nhị hoạt động, mỗi nhị mang 4 túi phấn. Hoa chỉ có một nhụy và một lá noãn chứa một tiểu noãn sau phát triển thành hạt. Đa số các bộ phận của hoa Bơ đều có lông mịn.

Hoa Bơ là hoa lưỡng tính, trên một hoa có đầy đủ bộ phận đực (nhị) và bộ phận cái (nhuỵ). Điều đặc biệt là trong một ngày hoa của cây Bơ giữ chức năng đực vào một phần của ngày (sáng hay chiều) và chức năng cái vào phần còn lại của cùng ngày đó (nếu sáng đực thì chiều cái và ngược lại).
Quả Bơ có trọng lượng và hình dáng khác nhau tùy giống: tròn, trứng, quả lê, thuỗn…
Trọng lượng quả Bơ thay đổi từ 100-500g, có giống quả rất to nặng đến 1,5 kg. Trên thương trường những giống quá bé hoặc quá lớn đều ít được ưa chuộng.

Quả có ba phần rõ rệt: vỏ, thịt và hạt.

Đặc điểm sinh thái Cây Bơ

Kỹ thuật chăm sóc và cách trồng Cây Bơ

Cây có vùng thích nghi khá rộng. Nhưng thích hợp nhất ở đất đỏ bazan.
Độ pH đất đạt yêu cầu từ 5 – 6 trên đất cà phê cần bổ sung vôi.
Khả năng thích nghi rộng, chống chịu được các bất lợi của môi trường như hạn hán, đất nghèo dinh dưỡng
Trồng sau 3 – 5 năm có thể cho hoa trái.
Dạng trái hình tháp, đáy trái rộng. Trọng lượng bình quân 2-3 quả/kg. Vỏ trái màu xanh nhạt, ruột vàng.